Giải mã bí ẩn cây bơ 034 đầu dòng trứ danh ở Lâm Đồng
Năm 1993, ông Dậu phát hiện gốc bơ mọc tự nhiên trên vườn ra những quả dài thòn, khác lạ. Kể từ đó, dòng bơ 034 trứ danh của Lâm Đồng ra đời.
Ông Nguyễn Văn Dậu (53 tuổi), ngụ tổ 1, thị trấn Lộc Thắng (huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng) là chủ sở hữu gốc bơ cổ thụ, cây đầu dòng của giống bơ 034 nổi tiếng.
Ông Nguyễn Văn Dậu cho biết, năm 1991, gia đình ông mua lại khu vườn của một người dân để trồng cà phê và các loại cây ăn quả. Lúc bấy giờ, trên vườn có gốc bơ mọc hoang dại cao khoảng 3m, đường kính thân khoảng trên 10cm.
"Hồi đó trên vườn còn ít cây và tôi cứ để gốc bơ tự lớn lên. Đến năm 1993 thì cây bắt đầu ra hoa, kết quả. Điều lạ là cây này ra những quả dài thòn, kỳ lạ, không giống với bất cứ dòng bơ nào ở địa phương", ông Nguyễn Văn Dậu chia sẻ.
Theo chủ vườn, gốc bơ kỳ lạ sinh ra những quả dài với lớp vỏ bóng mượt trông đẹp mắt. Khi trái chín, ông Dậu hái xuống, bổ ra thì phát hiện phần cơm có màu vàng, dẻo và tỏa ra mùi thơm.
Ông Dậu cho biết, những quả bơ với hình thù khác lạ có độ thơm ngon đặc biệt nên gia đình ông đã thu hoạch và chia sẻ cho người thân, bạn bè thưởng thức. Về sau, tiếng lành đồn xa, người dân Bảo Lâm và các vùng lân cận tìm đến tận vườn xin giống về trồng.
Gốc bơ lạ cho quả ngon nên về sau, gia đình ông Nguyễn Văn Dậu tập trung chăm sóc để phát triển kinh tế.
Đến năm 2009, Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Bảo Lâm chọn những trái bơ kỳ lạ của gia đình ông Dậu để tham gia Hội thi cây bơ năng suất cao, chất lượng tốt tỉnh Lâm Đồng do Trung tâm Nghiên cứu và Chuyển giao kỹ thuật cây công nghiệp, cây ăn quả Lâm Đồng tổ chức. Hội thi được tổ chức tại TP Bảo Lộc (Lâm Đồng) và những quả bơ dài của gia đình ông Dậu được đánh mã số 034/09.
"Kết thúc cuộc thi, những quả bơ mang mã số 034/09 đoạt giải nhì (không có giải nhất) và kể từ đó giống bơ kỳ lạ bắt đầu có tên khai sinh "Bơ 034". Đến bây giờ, bơ 034 không những nổi tiếng ở Lâm Đồng mà còn nổi tiếng cả nước", ông Nguyễn Văn Dậu thổ lộ.
Sau hội thi, ngày 8/10/2010, Sở NN-PTNT tỉnh Lâm Đồng đã có Quyết định số 730/QĐ-SNN công nhận cây bơ 034 của gia đình ông Nguyễn Văn Dậu là cây đầu dòng.
Đến nay, sau hơn 30 năm, cây bơ 034 đầu dòng của gia đình ông Nguyễn Văn Dậu vẫn tươi tốt, cho cành lá sum suê. Đặc biệt cây vẫn bung hoa, cho quả đều đặn với năng suất cao.
Từ cây giống đầu dòng, đến nay gia đình ông Nguyễn Văn Dậu đã nhân giống và phát triển mô hình với tổng diện tích 5ha. Để nâng cao giá trị, gia đình ông Dậu đang thực hiện các biện pháp canh tác đặc biệt để bơ 034 cho quả nghịch vụ, thu hoạch vào độ Tết Nguyên đán hàng năm. "Giá bơ chính vụ những năm trở lại đây rất thấp, có thời điểm chưa đến 10.000 đồng/kg. Do vậy, gia đình chuyển qua sản xuất nghịch vụ để cải thiện nguồn thu. Thông thường, bơ nghịch vụ có giá từ 120.000 - 170.000 đồng/kg", ông Nguyễn Văn Dậu thổ lộ.
Ông Nguyễn Văn Dậu nói: "Vụ bơ 034 Tết năm nay, gia đình dự kiến thu về 70 tấn trái. Hiện nay, cùng với việc phát triển bơ nghịch vụ, gia đình cũng ươm giống, cung cấp giống bơ 034 cho bà con nông dân sản xuất".